Of het een officieel Nederlands woord is betwijfel ik, maar een doktersromannetje is zeker een begrip, en wellicht ook een taboe. De mintgroene boekjes met de mijmerende tortelduifjes in pastel-potlood-tekening zijn bekend bij liefhebber en afgunsteling. Menig vakkenvuller in de buurtsuper heeft zich afgevraagd wat er toch in dat kleine stukje supermarkt te vinden is en zich wellicht ooit eens afgevraagd waarom dit schap nooit bijgevuld hoeft te worden.
Jaren nadat mijn stuimige supermarkt carrière afgelopen was, de herfst zich van haar minst interessantste kant liet zien, heb ik mij toch eens met deze vraag beziggehouden. Wie leest die stroperige boekjes, en wie vult ze bij, mocht het op een volstrekt willekeurig moment toch van een verkoop komen. Wie is toch die man die ’s nachts de doktersromannetjes bijvult.
Laat ik kort door de bocht gaan; nog nooit heb ik iemand ontmoet die het antwoord op deze levensvraag weet. Geen uitgeverij, geen supermarktondernemer, geen praatgrage shop-in-shop vertegenwoordiger; niemand weet de geheimen achter deze mystieke boekjes. Na enig speurwerk heb ik zelfs niet één boekhandel gevonden die deze romannetjes verkoopt.
Een bijzonder antwoord in deze brandende vraag kwam korte tijd geleden, toen ik in de wachtkamer van de tandarts zat. Het vagevuur voorafgaand aan een tandartsbehandeling is een bijzondere ruimte. De ongeschreven regels schrijven voor dat een ieder zijn mond houdt en nonchalant in een blaadje of boekje bladert. Naast mij zat een vrouw, ongetwijfeld worstelend met dezelfde angsten als ik, met een vergelijkbaar boekje in haar handen.
Op een manier waar menig acteur of ondercover agent jaloers op is, vroeg ik haar wat ze las en hoe deze boekjes via het legale circuit te verkrijgen zijn. Ze had niets in de gaten en antwoordde met een doorrookte stem dat deze boekjes vaak in wachtruimtes te vinden zijn. Binnen het circuit van vrouwen dat deze boekjes leest bleek er een ruilsysteem van omvangrijke schaal te zijn. Ze vertelde dat er 40 jaar geleden ooit eens 1000 boekjes gemaakt zijn, via niet te noemen namen, verspreid zijn onder speciaal geselecteerde bijstandsmoeders en via wachtkamertjes, als een olievlek over Nederland verdeeld zijn. Naar het schijnt nemen, ogenschijnlijk onopvallende vrouwen boekjes in hun tas mee naar dokter, psycholoog, tandarts of kapper; ruilen dit met een exemplaar op de leestafel.
Het is op deze manier mogelijk, complete series te lezen, de geheimen van de liefde te doorgronden en gelijktijdig toch onder de normale mensen te leven. Dit alles gebeurt dus zonder dat er ooit een doktersromannetje in de supermarkt verkocht wordt. Ook al is hiermee een tipje van de duistere onderwereld opgelicht, het taboe blijft bestaan.
En daar mogen wij allen heel dankbaar voor zijn!