Hoe groot het commentaar en afgunst soms ook is, wanneer er een balkonscene aankomt is iedereen heel even gemoedelijk en benieuwd. Nou, heel even dan…

Sede Vacante, conclaaf, zwarte rook, witte rook: balkonscene. Een hoop mensen zullen de verkiezing van de nieuwe paus gevolgd hebben, wellicht zijdelings, misschien zelfs live voor de tv of internet. Hoewel het de afgelopen jaren geen baan is om jalours op te zijn, is de balkonscene toch een lichtpuntje in de roeping tot paus. Een kerk vol wijze oude mannen kiezen uit hun midden een kandidaat, en benoemen deze tot voorman van de katholieke kerk. Zo veel en zo afgunstig als velen de afgelopen jaren zijn geweest en zoveel als er ongetwijfeld nog zal volgen, zo kort duurt het momentje waar even niets op aan te merken valt. De presentatie van de paus zijn wellicht de enige “fifteen minutes of fame” die hij herinneren wil.

Opmerkelijk genoeg zijn het niet de kerkleden maar de grote groep critici die hun woordje direct klaar hebben. De vele die allemaal een mening hebben over de paus, en daarmee de gehele katholieke kerk. De paus en de kerk hebben meer tegenstanders dan ooit, zelfs op de manier van verkiezen is al veel commentaar. Met wijze mannen in een kamer en dan er eentje kiezen dat noemen we tegenwoordig achterkamertjes politiek. Alles moet bekritiseerd worden en alles moet transparanter en iedereen moet direct alles weten natuurlijk. Want als niet iedereen zich er mee bemoeid heeft, dan kan het nooit voor iedereen goed zijn.

Of het nu de juiste manier is waag ik mij niet aan, maar het systeem van pausen, en de verkiezingen daarvan is een systeem dat de tijd overleeft. Er zit al ruim 1500 jaar een systeem in en het functioneert nog steeds over de gehele wereld. Er zijn tegenwoordig toch maar weinig bedrijven en organisaties die 1 procent daarvan volhouden. Het probleem van de afgeschermde verkiezing is niet de transparantie, maar de drang van iedereen die alles maar wil weten en daar graag mee gooit. Ik ben blij dat ze mij niet gevraagd hebben om mee te kiezen wie de nieuwe paus moet worden. Ik ben blij dat ze (op een handvol kardinalen na) niemand hebben gevraagd om mee te denken! Ik ben blij dat er 150 zetels in de kamer zijn, en 15 miljoen daarbuiten!

We noemen ons dan tegenwoordig wel een ontwikkeld en geleerd mens, maar dat zijn we lang niet allemaal. We mogen toch blij zijn dat er slechts een selectie van ons land voor ons het beste kiest. Net als dat er maar een klein gezelschap is waaruit de nieuwe paus gekozen kan worden. Als er tegenwoordig een leider naar voren geschoven word, dan doet hij dat regelmatig zelf. Strebertjes die maar al te graag in de kijker staan en de leiding nemen, ongeacht waarover. Dat daar regelmatig ook ellende van komt weten we.

De beste leider is diegene die helemaal geen leider wilde worden. Maar gekozen word omdat anderen hem een goed voorbeeld vinden en graag zijn kennis toegepast zien worden. Hoe vaak is het niet andersom?! De verkiezing tot paus is helemaal niet omdat hij zichzelf uitkiest, maar omdat anderen op hem stemmen. De paus word niet gekozen door het aantal smsjes of twittervolgers, maar door gelijkwaardig wijze mannen die hem het beste voorbeeld vinden. Het mag dan een eer genoemd worden, maar een droombaan is het niet.

We zouden tegenwoordig wat meer groepen met wijze mensen moeten hebben die in een afgesloten ruimte kiezen wat de beste oplossing is, en pas naar buiten komen als iedereen achter dat besluit staat. En belangrijker nog, daarna bij dat besluit blijft. Was er anno 2013 maar wat meer witte rook en wat minder balkonscenes.